Ở thế kỷ 21, công nghệ sản xuất da thuộc đang bị tác động rất nhiều bởi vấn đề bảo vệ môi trường đang ngày một nóng lên trên toàn cầu. Theo ghi nhận có tới 80-90% trong tổng mức ô nhiễm gây ra trong khâu chuẩn bị thuộc và thuộc là bởi các chất thải dạng rắn, lỏng và khí như vôi, sulphua, crôm, sulphua hydro... Để bảo vệ môi trường và hạn chế các chất thải độc hại từ quá trình thuộc da, các xưởng thuộc da đang nghiên cứu sử dụng công nghệ sinh học - đó là sử dụng chế phẩm enzyme thay thế các hóa chất hóa học trong nhiều công đoạn thuộc da. 

Ứng dụng công nghệ sinh học - phương pháp sản xuất sạch

Sử dụng chế phẩm enzyme là ví dụ điển hình của xu hướng công nghệ mới. Đó là sự kết hợp giữa các ngành hóa học và sinh học, mà kết quả là những sản phẩm được ứng dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Bản chất của enzyme là protein, nhưng không phải tất cả các protein đều là enzyme mà chỉ có những protein có khả năng tham gia xúc tác vào phản ứng sinh hóa. Chế phẩm enzyme có thể sử dụng trong nhiều công đoạn quan trọng trong sản xuất da thuộc bao gồm hồi tươi (da được làm sạch và hút lại lượng nước đã mất trong bảo quản), tẩy lông (loại bỏ lông và tạo cấu trúc mở cho da), làm mềm (loại bỏ các protein không cần thiết), tẩy mỡ (loại bỏ mỡ trong da): 

• Công đoạn hồi tươi: Chế phẩm enzym có khả năng loại bỏ các protein không dạng collagen, mỡ giữa các bó sợi, giảm nhăn cho da, rút ngắn thời gian hồi tươi
• Công đoạn tẩy lông - ngâm vôi: Công nghệ tẩy lông thông thường sử dụng vôi và natri sulphua, đây là nguồn ô nhiễm lớn. Chế phẩm enzyme giúp làm lỏng chân lông, sau đó nhờ tác dụng của máy nạo lông loại bỏ lông, giúp giảm lượng lớn natri sulphua.
• Công đoạn làm mềm: Sử dụng chế phẩm enzyme loại bỏ các loại protein khác collagen, tạo thay đổi cấu trúc mặt cật và một vài tính chất lý học của da thuộc.
• Công đoạn tẩy mỡ: Lượng mỡ trong một số loại da rất lớn, nhất là da lợn, cừu… Dùng chế phẩm enzyme tẩy mỡ tránh đưa ra môi trường dung môi hay chất tẩy rửa.

Cho đến nay việc áp dụng chế phẩm enzyme trong sản xuất vẫn còn nhiều khó khăn mặc dù có nhiều nghiên cứu sử dụng chúng trong các công đoạn thuộc da. Lượng chế phẩm enzyme thương mại không nhiều, phản ứng do enzyme xúc tác phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nồng độ E, bản chất và nồng độ các chất phản ứng, nhiệt độ, pH môi trường, các ion kim loại, các chất vô cơ và hữu cơ khác… 

Việc nghiên cứu lựa chọn các chế phẩm enzyme phải phù hợp với từng công đoạn hồi tươi, tẩy lông, làm mềm sau tẩy vôi, làm mềm trong dung dịch a xít hóa, khái quát các ảnh hưởng trong công nghệ và sử dụng phương pháp quy hoạch thực nghiệm tìm thông số kỹ thuật tối ưu. Để ứng dụng chế phẩm enzyme trong thuộc da, đề tài cũng đã nghiên cứu chế tạo được phu lông bán tự động, có thể kiểm soát được tốc độ, thời gian quay, nghỉ, nhiệt độ, lượng nước và máy nạo lông sau khi sử dụng chế phẩm enzyme tẩy lông.

Tìm hiểu về buồng sấy quay - công nghệ sấy da thuộc tại đây https://banuli.vn/buong-say-quay-cong-nghe-say-da-thuoc.html

Ứng dụng công nghệ sinh học - hướng phát triển tương lai

Có thể thấy thuộc da bao gồm các phương pháp thuận nghịch như bảo quản - hồi tươi, ngâm vôi - tẩy vôi, a xít hóa - nâng kiềm, trung hòa - hãm a xít. Sự mất cân bằng sinh thái chính là kết quả của việc sản xuất thuận nghịch này. Do đó cần đưa công nghệ thuộc da trở lại phương pháp một chiều, mỗi công đoạn bao gồm tác động đặc biệt không cần đảo ngược. Sử dụng chế phẩm sinh học enzyme thay thế hóa chất, đưa khái niệm áp dụng công nghệ sinh học trong sản xuất da thuộc vào thực tế chính là hướng phát triển tương lai cho ngành công nghiệp thuộc da.

Xem thêm về việc ứng dụng công nghệ khắc laser trong việc sản xuất giày dép https://banuli.vn/tang-nang-suat-va-chat-luong-giay-da-nam-bang-cong-nghe-khac-laser.html